Dĩ nhiên rồi, giấc mơ Mỹ hứa hẹn rằng một cuộc đời chăm chỉ sẽ được đền đềp bằng nhiều năm an dưỡng nhưng có thật là nhưvậy không. Một nghiên cứu do viện Pew công bố vào cuối năm ngoái cho thấy cứ 5 người Mỹ trên 65 tuổi thì có một người vẫn đang làm việc cao gấp đôi 35 năm trước. Trong khi đó theo khảo sát vào tháng 7 năm 2023 của Ipsios, 29% người Mỹ dưới 55 tuổi cho rằng mình sẽ không bao giờ nghỉ hưu. Một cuộc khảo sát khác từ viện nghiên cứu phúc lợi lao động cho thấy 1/3 số người lao động Mỹ nghĩ rằng sẽ nghỉ hưu ở tuổi 70 hoặc muộn hơn hoặc không bao giờ. Đúng vậy, trái ngược với những gì bạn nghĩ người Mỹ không phải ai cũng thong dong lúc tuổi giả.
Sự thật là ở nền kinh tế lớn nhất thế giới nhóm lao động trên 75 tuổi chỉ chiếm phần nhỏt trong lực lượng lao động nhưng lại là lát cắt phát triển nhanh nhất.
Theo cục thống kê lao động Mỹ năm 2002, có khoảng 5% người trên 75 tuổi đang làm việc, nhưng đến năm 2022 con sốnày đã tăng đến 8%, theo ước tính đến năm 2032 tỉ lệ này sẽ đạt 10% trong khi tỉ lệ lao động trẻ ổn định hoặc thậm chí là giảm nhẹ. Nhưng tại sao người Mỹ lại là m việc cả đời nhỉ vì họ tham công tiếp việc chăng, họ không thích cuộc sống buồn tay buồn chân chăng. Câu trả lời không đơn giản như vậy. Mỹ là một trong những quốc gia quy định tuổi nghỉ hưu cao nhất thế giới, tuổi nghỉ hưu sớm nhất ở Mỹ là 62 tuổi. Tuy nhiên theo quy định mới của Chính phủnhững ai sinh năm 1960 trở đi sẽ nghỉ hưu vào năm 67 tuổi. Nhưng mà sinh năm 1960 trở đi thì có vấn đề gì nhỉ.
Nào hãy ôn lại lịch sử một chút nhá. Năm 1945 chiến tranh thếgiới thứ hai kết thảm họa nào hậu tiợu tiợn nhiều tiền của và nhân mạng nhất trong lịch sử, nhưng cũng như sau bất kỳ một thảm họa nào hậu thế chiến hai nước Mỹ đã trải qua một giai đoạn gọi là baby boom những đứa trẻ sinh ra từ năm 1946 đến năm 1964. Các baby boom giàu hơn năng động hơn và khỏe mạn hơn bất kỳ một thế hệ nào trước đó, lực lượng lao động hùng hậu này tạo ra lượng của cải khổng lồcho nền kinh tế, đồng thời kéo theo chủ nghĩa tiêu dùng tăng vọt.
Trên biểu đồ tỉ lệ sinh này giai đoạn baby bom là đường màu đỏ bạn có thể thấy tỉ lệ sinh đã đạt mức cao nhất vào năm 1949, và giảm dần từ năm 1958. Đến năm 1963 tỉ lệ sinh của nước Mỹ đạt mức bằng thời đại lại suy thoái và kể từ khi các baby Boom được sinh ra giờ là lúc thế hệ này đã hoặc đang giục dịch bước vào tuổi nghỉ hưu. Nếu nhưkhi còn tẻhọ tạo nên một lực lượng lao động hùng hậu giúp nước Mỹ giàu có vượt bậc thì khi về già họ lại trở thành một đội quân hưu tồ và tất nhiên đi kèm với hàng triệu người nghỉ hưu mỗi năm là sức ép không hề nhỏ lên hệ thống an sinh xã hội.
Để cân được đội quân hưu trí này nước Mỹ cần một lực lượng lao động đông đảo thay thế. Tuy nhiên, dân số Mỹ đang giả chưa từng thấy theo cục thống kê dân số Mỹ độ tuổi trung vị của nước này trong năm 2022 đạt con số kỷ lục là 38,9 tuổi. Giải thêm một chút, với tuổi trung vị 38,9 nghĩa là Mỹ đang có số người dân trên 38,9 tuổi đúng bằng số người trunk hơn mốc này. Điều đó cho thấy dân số Mỹ đang già bất thường. Năm 1980 tuổi trung vị chỉ là 30, đến năm 2000 tuổi trung vị của Mỹ đã tăng vọt lên 35. Hai thập kỳ tiếp theo trôi qua tuổi trung vị của Mỹ đã tăng lên gần 39.
Lý do đầu tiên cho tình trạng này là giai đoạn sau cuộc khảng kinh tế toàn cầu năm 2008, tỷ lệ sinh đã giảm đáng kể so với các thế hệ trước. Yếu tố thứ hai là phụ nữ thuộc thế hệ GenY sinh trong khoảng năm 1981 đến năm 1996 có xu hướng ưu tiên học tập và làm việc khi còn trẻ. Điều này dẫn đến việc họkết hôn muộn hơn và có ít con hơn. Thứ ba người nhập cư trước đây hầu hết người nhập cư đến Mỹ là người trong độ tuổi lao động thường có nhiều con hơn người đã ở Mỹ từ nhiều thế hệ. Tuy nhiên từ năm 2016, số người nhập cư vào Mỹ đã giảm thậm chí chạm đáy trong giai đoạn dịch covid-19.
Như vậy, tình hình về cơ bản là tỉ lệ người nghỉ hưu đang lớn hơn số lao động tại tả cho lao động hưu. Trang business insider từng khảo sát 2700 người Mỹ về cảm nhận của họ với tình hình kinh tế và kế hoạch về hưu. Chỉ hơn một nửa trả lời được họ cần bao nhiêu tiền để có tuổi già an nhàn và con số trung bình được đưa ra là 1,27 triệu đô, tức là 30 tỷ đồng. Nhưng hầu hết họ đều chỉ đang tiết kiệm được dưới 90.000 đô nguồn thu nhập chính của người về hưu ở Mỹ là từ qũy an sinh xã hội lương hưu và tiền tiết kiệm riêng. Nhưng các khảo sát cho thấy ít người có đủ được cả ba nguồn này, thậm chí có người không có nguồn nào. Vì sao lại thế?
Trong năm thập kỳ qua, hệ thống hưu trí của nước Mỹ đó một xu hướng quan trọng người lao động, nhiều khảnăng được hưởng các chế độlương hưu kiểu 401(k) hơn là những chương trình truyền thống. Chúng khác nhau ở chỗ nào? Lương hưu truyền thống được gọi là kế hoạch phúc lợi xác định là những khoản trả số tiền cố định đôi khi dựa trên thời gian người lao động làm việc ở công ty và số tiền họ được trảc trả. Ngược lại, các chương trình như như quỹ 401(k) lại chi trả dựa trên số tiền mà người lao động đóng góp trong suốt thời gian đi làm và chịu sự biến động của thị trường.
Trong nhiều thập kỳ các kế hoạch hưu trí truyền thống đảm bảo cho người lao động hưu trí ổn định, trung bình những người Mỹ có lương hưu nhận được 25.000 đô hàng năm. Tuy nhiên những quỹ hưu trí kiểu như 401.000 ngày càng phổ biến đã góp phần tạo ra sự bất bình đẳng. Điều này rất dễ hiểu vì những người làm nghề có thu nhập cao hơn có xu hướng đóng góp nhiều hơn nên sẽ được hưởng lương hưu cao hơn. Nói cách khác, nghỉ hưu đã trở thành một điều xa xỉ chỉ dành cho những người có đủ khảnăng chỉ trong khi đó ngày càng àng àng àng à truncated khi đó ngày càng àng àng àng à truncated khộ gia đình thu nhập thấp có số dưt trong tài khoản hưu truncated khệc nghỉ hưu gắn liền với mức lương và số tiền đóng góp.
Phụ nữ ngày càng có ít cơ hội có tiền tiết kiệm hơn nam giới, đơn giản là vì khi đi làm cùng một vị trín thường bị trả lương thấp hơn là đàn ông. Vì vậy, không ít người quyết định vẫn làm việc kể cả tuổi 60, 70 vừa là vì sức khỏe còn tốt có thêm tài chính tài chính tài chính tài chính tàửa vử tài chính từa vừa để tng trải cuộc sống hàng ngày. Khảo sát của trung tâm nghiên cứu hưu chí Chance America chỉ ra rằng gần một nửa thế hệ baby boom dự kiến sẽ nghỉ hưu sau 70 tuổi hoặc thậm chí không nghỉ hưu. Mấy năm gần đây mọi thứ ập đến không nhưkế hoạch của nhiều người về hưu hết covid-19 lại lạm phát cao dai dằng khiến cho tiền lương hưu cũng chẳng thấm vào đâu.
Hội đồng quốc gia về người cao tuổi và đại học Massachuset Boston đã phân tích dữ liệu về tài sản dòng của 20.000 người trưởng thành ở Mỹ. Kết luận họ đưa ra thật đáng giật mình có tới 80% người cao tuổi ở Mỹ thhiếu nguồn tài chính để chi trả cho hai năm chăm sóc tại viện dưỡng lão hoặc 4 năm trong cộng đồng hưu trí. Trong khi đó 60% người lớn tuổi không có khản năng chi trả cho dịch vụ chăm sóc giải hạn tại nhà, nhưng riêng việc có nhà hoặc được vào viện dưỡng lão đã là tốt lắm rồi. Những năm gần đây sống người lớn tuổi có nn nguy cơ và hiện đang rơi vào tình trạng vô gia cư đã tăng nhanh ở Mỹ.
Viện nghiên cứu của văn phòng chính sách sức khỏe hành vi khuyết tật và lão hóa cho thấy Tính đến năm 2021 người từ 55 tuổi ttở lên chiếm gần 1/5 số người vô gia cư ở Mỹ. Nghiên cứu này ước tính nhóm người Mỹ từ 50 tuổi trở lên rơi vào tình trạng vô gia cư sẽ tăng gấp ba vào năm 2030. Ngày càng nhiều người Mỹ lo lắng về chuyện nghỉ hưu họ lo là không biết tiền, họ sẽ có tiêu được bao lâu. Để đối phó với điều này nhiều cụ còn quay lại trường học để học cách nghỉ hưu. Chương trình của đại học Colorado là ví dụ, họ đã làm lễ tốt nghiệp cho 17 sinh viên khóa đầu trong đó một nửa là các cụ mới về hưu. Số còn lại là sắp sửa an trí, bỏ ra hơn 3000 đô hoặc hai tối mỗi tuần suốt 4 tháng.
Các học viên được dạy cách lên kế hoạch mục tiêu thực hiện điều nên làm và không. Dù không phải ai cũng vỡ hết ra được, nhưng lớp học cho họ thêm những sự lựa chọn và sự chuẩn bị kỹ hơn trước khi về hưu. Tất nhiên không phải người lớn tuổi nào cũng tiếp tục đi làm vì miếng cơm manh áo, với nhiều người công việc thực sự đã trở thành tình yêu và động động lực cuộc sống. Làm việc ở độ tuổi 60, 70 thậm chí là hơn không hề dễ dàng nhưng nhiều người lại coi đó là cách để mỗi ngày họ lại có một cuộc phiêu lưu.
Trái với quan niệm phổ biến rằng những người lớn tuổi đều vững vàng vềt tài chính, thực tế giấc mơ Mỹ khốc liệt hơn nhiều học cách nghỉ hưu đúng đắn hãy tiếp tục làm việc với một tâm thế đón nhận đó có lẽ là kịch bản tốt nhất cho con đường mà nhiều người Mỹ sẽ phải đi nhất là khi nước Mỹ đang ngày càng già đi, và an sinh xã hội ngày càng không chắc chắn. Những người già không thể nghỉ hưu ở Mỹ câu chuyện ở cách xa nửa vòng trái đất ở một đất nước giàu có hơn Việt Nam rất nhiều. Nhưng chắc chắn sẽ gợi cho chúng ta nhiều suy nghĩ về tương lai của chính mình.